Nepal, 2025 Eylül’ünün başlarında sosyal medya platformlarının kapatılması kararı ve yolsuzluk iddialarıyla alevlenen protestoların merkezine dönüştü. Gençlerin önderliğinde şekillenen bu hareket, yalnızca dijital özgürlük mücadelesi değildi; uzun süredir bastırılmış demokratik beklentilerin ve siyasi hesap verebilirlik talebinin dışavurumuydu. Ancak bu kararlı ve haklı talep süreci, hızla bir güvenlik krizine ve sosyal düzenin çökmesine dönüştü.
4 Eylül 2025’te hükümet, sosyal medya şirketlerinin resmî kayıt ve denetim mekanizmalarına uyum sağlamadığı gerekçesiyle Facebook, YouTube, X ve benzeri platformları kapattı. Genç nesil, bu adımı ifade özgürlüğüne yönelik baskıcı bir müdahale olarak algıladı ve kitlesel protestolar başladı.
8 Eylül’de polis, protestoculardan 19’unu silahla öldürdü; 100’den fazla kişi yaralandı. Güvenlik güçlerinin aşırı sert müdahalesi, protestoları kontrolden çıkararak Z kuşağını daha da radikalleştirdi.
Protestocular ertesi gün, başbakan Oli’nin istifasını tetikledi. Hükümet, sosyal medya yasağını geri çekti; ancak öfke dinmemişti. Gençler yönetimin yaygın yolsuzluk, nepotizm ve lüks ayrıcalık politikalarına tepki olarak Singha Durbar (Parlamento ve bakanlıkların bulunduğu kompleks) ve siyasi liderlerin konutlarını ateşe verdiler.
Maliye Bakanı Bishnu Prasad Paudel, protestocular tarafından sokaklarda çıplak bir şekilde kovalandı ve darp edildi; bu dehşet verici görüntüler, göstericilerin öfkesinin somut göstergesi olarak medyaya yansıdı.
Bu dramatik olaylar silsilesi, birkaç temel sorunu öne çıkarıyor:
Nepal’de 2025 eylül başında yaşananlar, birkaç açıdan ders barındırıyor:
Nepal’in eylül 2025 krizi, sosyal medya üzerinden ifade özgürlüğünün engellenmesinin demokratik bir uyarı sinyali olduğunu, hükûmetin sert müdahalelerinin toplumsal kutuplaşmayı derinleştirdiğini ve genç neslin siyasetin merkezine oturduğunu gösteriyor.
Bu olay, demokrasi, güvenlik ve gençlik politikasının kesişim noktasında derslerle dolu bir vakadır. Geleceğe umutla bakmak isteyen Nepal için, bu krizden çıkarılacak ders tek bir ifade ile özetlenebilir: Demokrasi, barış ve eşit adaletle yeniden inşa edilebilir; şayet yıkım yerine yeniden bağ kurma iradesi işlerlik kazanırsa.
Ali SUNGUR
Yayınlanma Tarihi: 09.09.2025 / Saat: 20.01