Türkiye'de Fiziki Gümüş Varlığı ve Kıtlık Gerçeği Üzerine Bir Değerlendirme
1) Giriş :
Küresel ölçekte değerli metaller, hem yatırım aracı hem de endüstriyel üretim unsuru olarak stratejik önem taşımaktadır.
Bu metaller arasında gümüş, hem finansal piyasalarda işlem gören bir değer saklama aracı olması hem de elektronik, enerji ve tıp sektörlerinde geniş kullanım alanı bulması nedeni ile öne çıkmaktadır; ancak gümüşün arz miktarı sınırlı olmakla birlikte ülkeler arasında ki dağılımı oldukça dengesizdir.
Dünya ülkeleri arasında ki dağılımın dengesiz olması gümüşü sadece ekonomik değil aynı zamanda stratejik bir kaynak haline getirmektedir.
2) Gelişme :
Dünya genelinde mevcut fiziki gümüş miktarı yaklaşık olarak 1.740.000.000 kilogram olarak tahmin edilmektedir (Silver İnstitude, 2024). Bu miktar hem madencilik üretimini hem de geri dönüşüm yoluyla elde edilen toplam arzı kapsamaktadır; buna karşın Türkiye'de ki fiziki gümüş rezervi ve dolaşımda ki miktar oldukça sınırlıdır. Türkiye'de toplam yaklaşık olarak 130.000 kilogram fiziki gümüş bulunduğu tahmin edilmektedir (T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 2023)
Türkiye'nin 85.824.854 kişilik nüfusu (TÜİK, 2024) dikkate alındığında, kişi başına düşen fiziki gümüş miktarı yaklaşık olarak 0.00151 gram seviyesindedir; bu değer 1 gramın binde biri kadar bir miktara karşılık gelir. Başka bir ifade ile ''Türkiye'de ki toplam gümüş varlığı kişi başına dağıtılsa, bir vatandaşın eline neredeyse gözle görülmeyecek kadar az hatta yalnızca bir toz tanesi büyüklüğünde'' gümüş düşerdi. Bu durum, Türkiye'de gümüşün ne kadar ''kıt ve stratejik bir kaynak'' olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
Bu da bizlere gösteriyor ki, söz konusu oranlar Türkiye'de gümüş varlığının ulusal ölçekte sınırlı bir düzeyde olduğunu ve Türkiye'nin gümüş kaynakları açısından dikkate değer bir arz yetersizliği ile karşı karşıya olduğunu açığa vurmaktadır.
Matematiksel olarak ifade edilirse: 130.000 kg fiziki gümüş / 85.824.854 kişi = 0,00151 gram
Bu oran, gelişmiş ülkelerde ki ortalama gümüş rezervi veya bireysel sahiplik miktarı ile kıyaslandığında oldukça düşüktür. Dolayısı ile Türkiye'de gümüş, hem ekonomik hem de stratejik açıdan kıt bir kaynak niteliğindedir.
3) Sonuç :
Yapılan fikir istişaresi, Türkiye'de gümüşün hem toplam varlık hem de kişi başına düşen oran açısından son derece sınırlı olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
Türkiye'de kişi başına yalnızca 0,00151 gramlık fiziki gümüş düşmesi, bu metalin ülkede ki nadirlik düzeyini ve stratejik değerini güçlü bir biçimde vurgulamaktadır.
Bu bulgular ışığında, küçük çaplı gümüş birikimlerinin dahi uzun vadede ekonomik çeşitlilik, değer koruma ve stratejik kaynak bilinci açısından önem taşıdığı söylenebilir.
Türkiye'de gümüş varlığının bu denli düşük oluşu, gelecekte gümüşün hem yatırımcılar hem de politika yapıcılar açısından daha dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini göstermektedir.
4) Uyarı :
Bu metin yatırım tavsiyesi niteliği taşımamaktadır. İçerikte yer alan analizler, fiyat öngörüleri ve yorumlar sadece bilgi ve düşünce beyanı amacıyla sunulmuştur. Okuyucular, kendi yatırım kararlarını almadan önce bağımsız araştırma yapmalı ve gerekirse lisanslı finansal danışmanlardan profesyonel destek almalıdır.
5) Kaynakça :
- Silver İnstitude (2024). World Silver Survey (2024). Silver İnstitude Publications.
- T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (2023). Maden ve Metal Kaynakları Raporu.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK-2024). Nüfus ve Demografi Verileri.
6) Öneri :
- 3 Ekim 2025 tarihli ve ''Küresel ve Türkiye Perspektifinden Gümüş: Arz Sorunları, Kullanım Alanları ve Geleceğe Dair Ekonomik-Siyasi Analiz'' konulu gümüş üzerine yaptığım bir önce ki araştırma yazıma Muhalif Kalem Gazetecilik web sayfasının Gündeme Dair başlığı altından ulaşabilirsiniz.
- Link:
Ali SUNGUR
Yayınlanma Tarihi: 18.10.2025 / Saat: 13.45
